Trong bối cảnh nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều biến động thì ngành tôm cũng không là ngoại lệ. Hiện nay, ngành tôm đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức nghiêm trọng, từ việc giá bán sụt giảm, các nguồn chi phí đầu tư leo thang đến những áp lực về tiêu chuẩn bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu. Những khó khăn này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận của người nuôi mà còn dần đặt ra những yêu cầu cấp thiết về sự đổi mới trong quy trình quản lý và ứng dụng công nghệ.

Rào cản phi thuế quan

Bước sang năm 2025, tổng quan về hoạt động xuất nhập khẩu ngành thuỷ sản của Việt Nam liên tục phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt trong bối cảnh tình hình chính trị tại Mỹ còn nhiều bất ổn. Điều này đã kéo theo sự gia tăng của các rào cản phi thuế quan (Non - Tariff Barriers - NTBs) đối với nhiều mặt hàng xuất khẩu, trong đó có cả ngành thuỷ sản.

Các rào cản thường gặp bao gồm:

-Kiểm dịch và an toàn vệ sinh thực phẩm

-Truy xuất nguồn gốc

-Chứng nhận nuôi trồng thủy sản (ASC, BAP,…)

-Hạn ngạch nhập khẩu và tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt

Mục tiêu của các rào cản phi thuế quan là nhằm đảm bảo sản phẩm thủy sản đạt tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn thực phẩm. Điển hình như tại thị trường Mỹ và EU, thủy sản có dư lượng kháng sinh vượt mức cho phép sẽ bị từ chối nhập khẩu. Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam buộc phải nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu quốc tế. Đồng thời, việc tuân thủ các tiêu chuẩn như ASC (Aquaculture Stewardship Council) hoặc BAP (Best Aquaculture Practices) còn giúp nâng cao giá trị sản phẩm và xây dựng uy tín thương hiệu, từ đó mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường trọng điểm với giá bán cao hơn.

Thời tiết biến động khó lường

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, năm 2025 vẫn sẽ tiếp tục ghi nhận nhiều biến động khó lường về thời tiết, là một trong những yếu tố vốn là thách thức không nhỏ với người nuôi tôm. Biến đổi khí hậu thường xuyên sẽ làm gia tăng tần suất các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng mưa thất thường, nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm, và đây chính xác là điều kiện lý tưởng để những mầm bệnh phát sinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tốc độ tăng trưởng của tôm nuôi. Để hiểu thêm những tác động tiêu cực của biến động thời tiết đối với ngành tôm, mời bà con đọc thêm tại: https://tomota.vn/tin-tuc/article-44-205

Do đó, việc ưu tiên các giải pháp nuôi trồng có tính bền vững và linh hoạt là yêu cầu cấp bách, giúp người nuôi chủ động thích ứng với các biến động từ môi trường một cách kịp thời và hiệu quả.

Chính vì những biến động thất thường trong thời tiết, người nuôi cần đặc biệt quan tâm và kiểm tra định kỳ độ pH, độ mặn, NH3/NH4 và NO2 được duy trì trong ngưỡng phù hợp. Hiện nay, đã có rất nhiều giải pháp được ra đời với mục tiêu thắt chặt quản lý chất lượng nguồn nước nuôi, hạn chế những tác động tiêu cực của thời tiết lên nguồn nước. Một trong những giải pháp đó phải kể đến là Tomota A3 - thiết bị kiểm tra chất lượng nước nhanh chóng và chính xác. Để biết thêm thông tin sản phẩm, mời bà con đọc thêm tại: https://tomota.vn/tin-tuc/article-48-209

Chi phí sản xuất cao - Rào cản lớn nhất

Theo ông Lê Văn Quang - Chủ tịch Tập đoàn Minh Phú, chi phí sản xuất tôm tại Việt Nam đang cao hơn 30% so với Ấn Độ và Indonesia, thậm chí gấp đôi so với Ecuador - điều này khiến ngành tôm Việt khó cạnh tranh về giá. Trong đó, chi phí thức ăn chiếm tỷ trọng lớn nhất, khoảng 46-47% tổng chi phí trong mô hình nuôi thâm canh và bán thâm canh. Ngoài ra, chi phí giống chiếm khoảng 7%, cùng với các khoản đáng kể khác như điện, nhiên liệu, cải tạo ao nuôi và thuốc thú y thủy sản. Bên cạnh đó, các khoản chi phí nhân công, điện nước và các khoản chi phí vận hành khác cũng đóng góp làm nguyên nhân đẩy giá thành sản xuất lên cao. Đã có nhiều vùng nuôi tôm tại Việt Nam thiếu nguồn điện, phải sử dụng máy nổ để bơm nước và quạt khí, điều này cũng làm tăng chi phí. Bên cạnh đó thì việc quản lý môi trường tôm chưa hiệu quả đã dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường và dịch bệnh tăng cao.

Cùng với đó, một số hộ nuôi chưa tìm ra được phương án kiểm soát chặt chẽ nguồn nước nuôi đã tạo ra thói quen lạm dụng hoá chất và kháng sinh trong quá trình nuôi tôm cũng đã làm tăng thêm phần nào trong chi phí sản xuất. Việc sử dụng hóa chất ngoài việc làm tăng chi phí còn gây ảnh hưởng không ít đến vệ sinh môi trường.

Đối phó hay phó mặt?

Trước bối cảnh đầy biến động như hiện nay thì ngành tôm cần nhìn thẳng vào vấn đề và đối mặt với thực tế, và hơn bao giờ hết là cần một tinh thần linh hoạt và thích ứng đổi mới. Người nuôi cần chủ động thích nghi với xu thế phát triển của xã hội, tìm ra những hướng đi phù hợp nhằm đảm bảo hiệu quả nuôi trồng trong dài hạn.

Hiện nay, một trong những giải pháp khả thi và hiệu quả là ứng dụng công nghệ vào quy trình nuôi. Có thể thấy rằng khoa học công nghệ đã trở thành một trong những trụ cột chính của công cuộc tái cơ cấu ngành nuôi trồng thuỷ sản hiện nay. Có một thực tế cho thấy rằng việc ứng dụng công nghệ, những kỹ thuật tiên tiến vào trong quy trình quản lý đã giúp ngành tôm đạt được hiệu suất lớn, làm tăng giá trị và chất lượng thành phẩm. Bên cạnh đó, giải pháp này còn giúp người nuôi tối ưu chi phí sản xuất và vận hành nhờ khả năng tăng cường giám sát và quản lý chất lượng ao nuôi mọi lúc mọi nơi, nâng cao rà soát chất lượng nguồn nước để tránh việc lạm dụng thuốc kháng sinh và hoá chất, đồng thời cũng góp phần bảo vệ môi trường sống. 

“Phó mặt” chưa bao giờ là từ ngữ nằm trong triết lý hoạt động của Tomota. Luôn lấy trải nghiệm người nuôi đặt làm trọng tâm, Tomota không ngừng nỗ lực đồng hành, hỗ trợ và phát triển các giải pháp công nghệ thiết thực, giúp đơn giản hóa quy trình nuôi tôm từ việc hỗ trợ kiểm tra sức khỏe tôm nhanh chóng, đến giám sát chất lượng môi trường nước và quản lý chi phí hiệu quả - Tomota cam kết trở thành người bạn tin cậy trong hành trình chuyển mình của ngành tôm Việt Nam. Trong thời điểm đầy rủi ro và thách thức, đầu tư công nghệ vào ao nuôi không phải là sự mạo hiểm - mà là lựa chọn chiến lược cần được ưu tiên hàng đầu.